WONINGEN
Keypoints
- Transactieprijzen bestaande koopwoningen stijgen, PBK nog negatief
- Historisch lage leegstand op de huurmarkt
- Aanvangsrendementen stijgen verder, beleggingsvolume blijft laag
- Einde stijging bouwkosten lijkt aanstaande
- Val kabinet zorgt voor voortdurende onzekerheid huurregulering
Gemengde berichten over huizenprijzen
De huizenprijzen zijn in het tweede kwartaal van 2023 weer gestegen blijkt uit cijfers van de NVM. Ten opzichte van het eerste kwartaal lag de gemiddelde transactieprijs van bestaande koopwoningen 2,8 procent hoger, bij nieuwbouw is wel een daling waargenomen van 1,6 procent. Het aantal transacties steeg fors met 20 procent ten opzichte van het eerste kwartaal. Het aanbod op de koopmarkt is na enkele kwartalen van stijgingen weer gedaald, resulterend in een krapte indicator van 2,8. Door de gestegen lonen en de gunstigere economische omstandigheden worden woningen weer sneller verkocht en kan er meer geboden worden. De NVM-cijfers zijn gebaseerd op de gemiddelde transactieprijs en geven een grove, maar actuele indicatie van de huizenprijsontwikkeling. De prijsindex bestaande koopwoningen (PBK) van CBS en Kadaster geeft een nauwkeurigere maar vertraagde indicatie. Hier is nog geen sprake van een stijging. De tweede kwartaalcijfers zijn nog niet bekend maar op basis van de verwachting van Oxford Economics zal de PBK in het tweede kwartaal met 2,5 procent dalen.
De Eigen Huis marktindicator, die het vertrouwen van de consument in de woningmarkt toont, bleef in juni vrijwel stabiel op 72 punten (100 is ‘neutraal’ op een schaal van 0 tot 200).
INDEX KOOP- EN HUURPRIJZEN NEDERLAND (2010=100)
Bron: Kadaster, MSCI, Oxford Economics (2023), bewerking Achmea Real Estate
Krapte huurmarkt houdt aan
De markthuren van woningen in bezit van institutionele beleggers lagen in het eerste kwartaal 3,1 procent hoger dan een jaar eerder, ten opzichte van het vierde kwartaal stegen de markthuren met 0,7 procent. De leegstand in de door institutionele partijen verhuurde complexen daalde van 1,5 procent in het vierde kwartaal tot 1,2 procent in het eerste kwartaal. In een aantal grote steden wordt inmiddels overboden op huurwoningen. De grote krapte op de huurmarkt houdt dus aan door de beperkte nieuwbouwactiviteit en het uitponden van woningcomplexen door met name particuliere beleggers. Cijfers over het tweede kwartaal voor zowel de huurprijzen als de leegstand zijn bij schrijven van deze update nog niet bekend (bron: MSCI).
CARNAPSTRAAT - AMSTERDAM
Bron: Achmea Real Estate
Stilte op beleggingsmarkt
Het beleggingsvolume van Nederlandse huurwoningen is in het tweede kwartaal wederom op een laag niveau uitgekomen van circa €0,6 miljard. In het eerste halfjaar werd er slechts €1,2 miljard verhandeld aan beleggingswoningen, het laagste niveau sinds 2013. Ondanks dat makelaars aangeven meer activiteit waar te nemen dan in het eerste kwartaal blijven beleggers afwachtend. De aanhoudende onzekerheid over regulering en anderzijds de situatie op de kapitaalmarkt spelen hier een belangrijke rol. De rentes liggen nog op hoog niveau en de verwachting in de markt is dat het veranderde renteklimaat nog niet volledig verwerkt is in de waardes van vastgoed. Daarnaast zorgen de rentestanden ervoor dat het extern financieren van vastgoed moeilijk is.
BELEGGINGSVOLUME WONINGEN PER KWARTAAL (€ MILJARDEN)
Bron: Kadaster, MSCI, Oxford Economics (2023), bewerking Achmea Real Estate
Aanvangsrendementen stijgen verder
De aanvangsrendementen voor huurwoningen (prime Amsterdam) zijn in het tweede kwartaal fors doorgestegen met 20 basispunten ten opzichte van het eerste kwartaal. Ten opzichte van een jaar eerder is de stijging 90 basispunten (bron: C&W). De risicovrije rente bleef stabiel in het tweede kwartaal waardoor de spread verder afnam tot 160 basispunten. Hiermee is de spread nog wel relatief laag ten opzichte van de afgelopen jaren. De gemiddelde aanvangsrendementen van huurwoningen in bezit van institutionele beleggers stegen in het eerste kwartaal van 2023 door (bron: MSCI). Cijfers over het tweede kwartaal komen later beschikbaar maar gezien de ontwikkeling bij de prime rendementen lijkt een verdere stijging vrijwel zeker.
AANVANGSRENDEMENTEN WONINGEN
Bron: C&W, MSCI (2023), bewerking Achmea Real Estate
Kantelpunt in zicht voor bouwkosten
De bouwkosten voor Nederlandse nieuwbouwwoningen zijn de afgelopen jaren fors gestegen. Volgens de bouwkostenindex van IGG lagen de kosten aan het einde van het eerste kwartaal ongeveer 40 procent hoger dan in 2017. IGG verwacht dat er later dit jaar meer ruimte in de markt ontstaat door vraaguitval waardoor de bouwkosten zich mogelijk stabiliseren. Cijfers van IGG over het tweede kwartaal komen later beschikbaar. Ook ING Research verwacht dat door de huidige vraaguitval bij nieuwbouw en normaliserende vraag naar verduurzaming door de gedaalde energieprijzen er in 2024 sprake zal zijn van een lagere bouwproductie.
NEW BROOKLYN - ALMERE
Bron: Achmea Real Estate
Onzekerheid over regulering houdt aan
Door de val van het kabinet blijft er onduidelijkheid wat er gaat gebeuren met de regulering van de middenhuur. Vlak voor het zomerreces is het wetsvoorstel betaalbare huur nog naar de Raad van State gestuurd voor advies. Hierbij zijn er, naar aanleiding van de consultatie begin 2023, een aantal wijzigingen toegepast. De meest noemenswaardige hiervan zijn een extra indexatie van de maximaal redelijke huur en het beperken van het effect van de WOZ cap tot 186 punten. De extra indexatie zal ervoor zorgen dat de bovengrens van de gereguleerde middenhuur per 1-1-2024 op ongeveer €1.150 terecht komt (was €1.123). Het resultaat van de WOZ cap beperking is dat woningen waarvan het effect van de WOZ waarde op het aantal WWS punten beperkt wordt op een huurprijs behorend bij minimaal 186 punten uitkomen. Door het aftreden van het kabinet is de kans echter groot dat het wetsvoorstel door de Tweede Kamer controversieel verklaard wordt, stemming hierover vindt na het zomerreces plaats. Het controversieel verklaren zal inhouden dat het wetsvoorstel pas in het volgende kabinet behandeld kan worden. Met de aangekondigde verkiezingen in november van dit jaar zou dit inhouden dat er pas in 2024 een beslissing genomen gaat worden over het wetsvoorstel. Afhankelijk van het regeerakkoord is het daarbij mogelijk dat het wetsvoorstel gewijzigd of ingetrokken zal worden. Voor beleggers in Nederlandse huurwoningen betekent dit dat de onzekerheid aanhoudt en investeringen uitblijven.
MIDDENHUURWONINGEN IN UTRECHT (RIJNVLIET)
Bron: Achmea Real Estate
Vooruitblik
De neerwaartse druk op de huizenprijzen lijkt voorbij te zijn door de gunstige economische ontwikkeling en de stijgende lonen. Doordat de hypotheekrentes nog op een relatief hoog niveau staan is de ruimte voor groei echter beperkt en lijken de huizenprijzen te stabiliseren. De lage leegstand op de huurmarkt houdt aan. Door beperkte nieuwbouwproductie en de aanhoudende hoge vraag blijft er sprake van krapte in alle segmenten. Door de stabiliserende risicovrije rentes zal naar verwachting de correctie van de aanvangsrendementen afvlakken richting het einde van het jaar. Wel blijft de onzekerheid over de huurregulering met de val van het kabinet aanhouden waardoor beleggers nog steeds een afwachtende houding aanhouden en de beleggingsvolumes dit jaar naar verwachting laag blijven.
Deel deze pagina